Datça
Coğrafi olarak Güney-Batı Ege’de yer alan Datça Muğla ilimize bağlı bir ilçedir, 1282 de Menteşoğulları’nın hakimiyetine giren bu topraklar 1390 yılında Yıldırım Beyazıt zamanında Osmanlı İmparatorluğuna katılmış olup Sultan Reşad zamanında Yarımadaya Reşadiye yarımadası denilmiştir. Cumhuriyet döneminde 1928 tarihinde Muğla İline bağlı bir ilçe olan Datça’nın ilk merkezi Reşadiye mahallesinde kurulmuştur. 1947 yılında ilçe merkezi Reşadiye’den İskele Mahallesine taşınmıştır. Yüzölçümü 424.19 km2 olan Yarımada’nın sahil bandı 226.55 km dir, bu sahillerde irili ufaklı 52 koy vardır. Marmaris – Datça sınırını teşkil eden Balıkaşıran’da ( Datça’ya 45 km ) kara genişliği 1 km ye yaklaşan Yarımada’nın, en geniş yeri 17 km dir. Tipik bir Akdeniz iklimi görülür; yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçer. Yazın esen kuzey rüzgarları ve denizden gelen meltemler birçok tatil bölgesinde sıcaklıklar dayanılmaz haldeyken Datça’ya serin bir hava kazandırır. Datça dağlık, engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Bunun sonucu olarak dağların arasında yer alan düzlüklerde, vadilerde iklim, bitki örtüsü, yaban hayatı bakımından çeşitlilikler görülür. Yarımadanın kuzeyinde Gökova, güneyinde Hisarönü körfezleri yer alır. Tek kara bağlantısı olan Marmaris’ten itibaren 70 km uzunluktaki yarımadanın bir tarafında Akdeniz diğer tarafında Ege Denizidir, Yarımadanın ucunda Ege ve Akdeniz’in suları biribiriyle kucaklaşır. O nedenledir ki Datça yarımadası binlerce yıldan bu yana barış adası olarak kalmıştır, bugün de dost, sevecen insanların ülkesidir. İlçe 12 Mahalleden oluşmaktadır, daha önce üç olan mahallelere Büyük Şehir yasasıyla 8 köy de katılmıştır. Mahalleler sırasıyla; İskele, Reşadiye, Eski Datça, Emecik, Kızlan, Karaköy, Hızırşah Sındı, Mesudiye, Yaka, Cumalı ve Yazı’dır.
Datça Hükümet Binası, Kaymakamlık, Emniyet Müdürlüğü binaları depreme dayanıksız oldukları için 2017 yazında yıkılmaya başlandı, ortaya çıkan alan şimdilik ücretsiz otopark olarak kullanılıyor. Bildiğim kadarıyla yeni binaların tam olarak nereye yapılacağı kesinleşmedi, Kaymakamlık Devlet Hastanesi’nin eski binasında hizmet verirken diğer resmi daireler değişik yerlerdeki binalarda hizmet vermekteler.
Datça merkezindeki Ambarcı Caddesi ve buna çıkan bazı sokaklarda yollar ve kaldırımlar, son olarak Atatürk cad. Datça Belediyesi tarafından yenilendi. Yenilenen yerler geniş kaldırımlarla değişik bir görünüm aldı. Bazı sokaklara vasıtalar giremiyor, bu kısımlarda birçok sokakta tek yön tabelası var, dikkat etmek gerekiyor. Eski Öğretmen Evi’nin bulunduğu yer otopark olarak kullanılmaya devam ediyor, Datça’nın en büyük sorunlarından biri bu otopark sorunu olacak gibi görünüyor, bunun için geliştirilmiş bir proje henüz göremedim.
Datça Ulaşım Datça’ya ulaşım genellikle karayoluyla yapılmaktadır, kendi arabanızla veya otobüslerle gelebilirsiniz. Havaalanlarını kullanmak isterseniz yine karayoluyla gideceğiniz bir mesafe var.Dalaman havaalanında indikten sonra 160 km katetmeniz gerekecek (3 saate yakın). Bodrum havaalanından karayoluyla 234 km lik mesafe var(4 saate yakın). Bodrum’dan feribotla Datça’ya geçerseniz 2 saatlik deniz yolculuğu yapıyorsunuz. Datça marmaris arası 70 km , Datça Muğla arası 125 km. Datça – İzmir arası 355 km, Datça İstanbul arası 882 km , Datça Ankara arası 708 km, Datça Antalya arası 394 km. Bu mesafelere göre, Ankara 11 saat, Bursa 12 saat, İstanbul 14 saat, İzmir 6-7 saat, Muğla 2 saat sürüyor. Ege ve Akdeniz tarafında yapılmakta olan marinaların tamamlanması ile deniz yoluyla ulaşımın daha hızlanacağı görülüyor. Karaköy marinası hızla ilerlemektedir.
Muğla ve Marmaris arasında Muğla Büyükşehir Kontrollü Datça minübüsleri çalışmakta. Önceden rezervasyon yapamıyorsunuz, minübüsler Garajdan kalkıyor. İlçe Merkezi’ne diğer mahalle ve turistik yerlerden minübüsler işlemekte. Palamutbükü minübüsleri hafta içi her gün Muğla seferi yapmakta, yine Palamutbükü münübüsleri ile Knidos’a da gidip gelebilirsiniz. Bu seferleri hareket saati aşağıda verdiğim linkte bulunuyor.
Datça minübüs hareket saatleri için linki tıklayınız….
Datça içindeki belirgin mesafeleri de Mesafeler sayfamda verdim. Bunun için mesafeler linkine tıklayınız.
Bodrum – Datça arasındaki feribot seferleri ve Dalaman havaalanı transfer hareket saatleri için Linki Tıklayınız.
Nüfus: 2018 verilerine göre 22.261 olan nüfus yazlıkçıların da gelmesi ile yaz aylarında 40.000 i geçmekte. Datça nüfusu, 11.398 erkek ve 10.863 kadından oluşmaktadır. Mahallelere göre Datça nüfusu; İskele Mahallesi: 12.663, Reşadiye Mah: 1.087, Kızlan Mah. 1.320, Emecik Mah. 1.291, Mesudiye Mah. 820, Karaköy Mah. 807, Cumalı mh. 792, Eski datça Mah. 691, Yaka Mah. 807, Yazı Mah. 626, Hızırşah Mah. 538, Sındı Mah. 347 dir.
Doğal durum Yarımadanın Kuzey kıyıları yüksek dağlarla, sık bitki örtüsüyle kaplıdır. Kocadağ’ın Ege denizi tarafında daha çok sandal, defne gibi maki türü ağaçlar geçit vermez şekilde sıralanırlar. Doğuya doğru gittikçe ormanlık alanlar artar, genellikle, ormanlar kızıl çam ağaçlarından oluşur. Emecik köyünden sonra ormanlık alanlar çoğalır. Mesudiye, Hızırşah Ağaçlama, Sındı köyü taraflarında da ormanlık alanlar vardır. Doğuya doğru gittikçe derin vadilerde Datça’nın adını dünyaya duyuran endemik Datça Hurması ağaçları görünür. Eksera deresi, Hurmalıbük deresi, Karaalibükü deresi, Karasüleyman bükü deresi Datça hurmasının en yoğun olduğu yerlerdir. Doğa yürüyüşleri sayfalarımda buralara yaptığım gezileri görebilirsiniz. Yarımada’nın En Yüksek Dağı Kocadağ (Bozdağ) 1162 m, bu dağın kuzey yamaçları çok sık bitki örtüsüne, derin vadilere sahiptir. Yaban keçisi, karakulak, ayı gibi yaban hayvanlarının yaşadığı bilinmektedir. Emecik dağı 747 m, bu dağın çevresi ormanlarla kaplıdır, burada da yaban hayatı zengindir ama son yıllarda bilinçsizce doğaya bırakılan zararlı maddelerle yapılaşmalar yaban yaşamını tehdit etmektedir. Tuludağ 743 m, Karadağ 738 m, Yarıkdağ 615 m ile dikkati çeken yükseltilerdir. Datça ovaları: Kızlan, Karaköy, Mesudiye, Palamutbükü’dür. Kızlan, Karaköy ovaları Datça’nın sebze ihtiyacının büyük kısmını sağlar. Antik çağlarda insanlar bu verimli ovaların etrafında yerleşmişlerdir. Son yıllardaki yapılaşmanın hızı bu verimli ovaları tehdit etmektedir.
Datça Yolları eskisi gibi olmasa da hala bazı kişilerce sert virajlı, korkutucu diye bilinir, oysa bana göre en güvenli yollar buradadır, eski yol genişletilerek virajlar islah edildi, bir kısmı kaldırıldı. Maviyle yeşilin, Akdeniz’le Ege’nin birlikte görüldüğü Datça yollarında seyahat etmek, yaşamınızın unutamayacağınız anılarından olacaktır.
Ekonomik Durum Dikili Alanlar: Bademlikler: 1300 hektar Toplam Ürün (2013 yılı) – 500 ton iç badem 1000 ton çağla, Zeytinlik 800 hektar – 10 ton zeytinyağı, Domates 350 kektar ( Her yıl artıyor ) 13.500 ton, Hububat 150 hektar 400 ton , Sebzelik 60 hektar 900 ton ürün, kavun karpuz 35 hektar – alınan ürün 1250 ton, meyvelik 30 hektar – 300 ton, patates 30 hektar 750 ton, bağ 18 hektar 207 ton, turunçgiller 13 hektar 410 ton. 5 Adet zeytin sıkma tesisi ( mengen ) var, Kızlanda 2, Yaka, Sındı, Yazı köylerinde bir adet zeytinyağı tesisi bulunmakta. Bal üretimi: 25.000 adet kovandan 490 ton olarak gerçekleşti. İlçedeki büyükbaş hayvan sayısı 1200, küçükbaş hayvan sayısı 5500, arılı kovan 24. 875. Datça, doğal, tarihsel zenginlikleri ile önemli bir turizm kenti olmaya doğru gidiyor. Eko turizm için oldukça uygun şartlara sahiptir, mavi yolculuk güzergahı üzerinde olması açısından da önemli bir konumdadır. Trekking, windsurf, yelken, bisiklet gibi etkinlikler için ideal bir yerdir. Nemin az olması, bol oksijeni ile sağlık turizme için de çok uygun bir yerdir. İlçedeki konaklama tesisleri Kültür ve Turizm bakanlığı veya Yerel İşletme belgeli olarak hizmet vermektedir. Birçoğu aile işletmesi şeklindeki konaklama tesislerinde sizleri güleryüzlü bir hizmet beklemede. Datça limanından kalkan günübirlik gezi tekneleri ve ticari yatlarla birbirinden güzel koyları görme, denize girme imkanı bulabilirsiniz. Sualtı dalış sporları için 2 adet dalış teknesi faaliyet göstermekte.
Not: Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık her geçen gün Datça’da biraz daha gerileme gösteriyor. Badem , arcılık gibi dallardan elde edilen ürünler iklimsel değişikliklerden büyük oranda etkileniyor. İklimdeki ısınmanın tarımda ve bitki örtüsündeki etkilerini görmeye başladık.
Cumartesi günleri kurulan büyük pazarın dışında Özbel’de çarşamba günleri sadece yerel üreticilerin katıldığı çarşamba pazarı kurulmaktadır.
Eğitim Durumu İlçede, 6 Anasınıfı, 1 anaokulu, 5 ilkokul, 5 ortaokul, 3 lise, 1 yüksekokul bulunmakta. Kazım Yılmaz Meslek Yüksekokulunda otel işletmeciliği, Muhasebe ve Vergi uygulamaları, Aşçılık Programı dersleri verilmekte.
Sosyal Durum ilçede deniz sporlarına ve futbola ilgi büyük, Datça Belediyespor futbol takımı, 1. amatör kümede faaliyet göstermektedir, Reşadiye mahallesinde 1000 kişi kapasiteli futbol sahası, Kargı Yolunda çim futbol sahası ve kapalı spor salonu vardır. İlçe merkezindenki Anfi tiyatro’da yaz aylarında çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Kışları etkinliklerin adresi Bülent Ecevit Kültür merkezi olmaktadır. Bu merkezde yıl boyunca Datça Belediyesi ve Halk Eğitimi merkezi işbirliği ile değişik dallarda kurslar düzenlenmekte. Yıl boyu birçok etkinlik düzenleniyor bunların bazıları Datça’ya ait etkinliklerdir, bunların arasında Çocuk şenliği, uçurtma şenliği, kış yüzme maratonu, Akdeniz’den Ege’ye doğa ve dostluk yürüyüşü, gibi etkinlikler var. Sanat Galeri, sanatsal kurslar veren atölyeler son yıllarda oldukça çoğaldı, birçok kişi boş zamanlarını güzel uğraşlarla geçirmektedir. Datça Belediyesi’ne ait sergi salonlarında yaz boyu sergiler açılmakta, bu salonlardan biri Datça Yat Limanında diğeri Cumhuriyet Meydanında bulunuyor.
Sağlık 2017 yılında Devlet Hastanesi yeni binasına taşındı, tıbbi aletler yenilendi, doktor ihtiyacı karşılansa da Datça hala sağlık bakımından yetersizlikler taşıyor. Bunun sonucunda Datça’da ikamet eden birçok kişi Marmaris ve Muğla’daki hastanelere gitmek durumunda. Merkezdeki 1 nolu Aile Sağlığı Merkezi’nde aile ekimleri hizmet vermeye devam ediyor. Haftanın belirli günlerinde sağlık ocağı hekimlerince mahallelerde gezici sağlık hizmeti verilmekte. 2017 yılında Datça merkez’de ( Zübeyde Hanım Anaokulu Yanında ) 3 Nolu Aile Sağlığı Merkezi hizmete girdi. Mesudiye , Palamutbükü, Cumalı ( 2 nolu Aile Sağlığı Merkezi – Çeşmeköy ) , Kızlan, Emecik’te sağlık evleri var.
SEVGİLİ MUZAFFER HOCAM,
DATÇA’nın TURİZM ELÇİLİĞİNİ ÇOK
UZUN SÜREDİR YAPTIĞINI, ASLA UNUTMUYORUZ!..
ALLAH SAĞLIK VE UZUN ÖMÜR VERSİN.
SEVGİ VE SAYGILAR SUNUYORUM.
Çok teşekkürler Güner ağbi boş zamanlarımızı değerlendirmeye çalışıyoruz, aynı güzel dilekleri sizlere gönderiyorum.
Teşekkürler.. Teşekkürler.. Teşekkürler.. Türkiye’de bu kadar bol içerik ve güzellikte bir başka yöre tanıtım sitesinin olduğunu sanmıyorum. Bir hazine bu..
Muzaffer bey güzel resimlerinizi beğenerek izledik. Ellerinize sağlık. Palamut Bükü’nün doğusunda yolu alçak arabalar için zahmetli olan yol üzerindeki yerli halkın MAĞRİN adını verdiği hâlâ ince bir su akan çeşmeyi resimden eşimle birlikte inceledik.
Çevresindeki duvar üzerindeki taşlar ne siklobik ve ne de izodomik. Daha çok köylülerin yığma duvarlarına benziyor. Çeşmenin arkasındaki kaya yarığı daha ilginç. Fakat resim üzerinden karar vermek gerçekten çok zor.Bu su kaynağı antik devirde de kullanılmış olabilir tabii. Ancak geçen yüzyıllarda antik kişiliğini kaybetmişe benziyor. Yine de güzel bir hizmettir-teşekkür ediyoruz. Esin Turnalı.
10 ton zeytinyağı az gibi !
Çok yararlı bilgiler, teşekkür ederim