5 Ekim Cuma günü Hızırşah Kültür Evi’nde Knidos Kazı ve Araştırmaları Başkanı Prof. Dr. Ertekin M. Doksanaltı Knidos’ta yaşama geçirilecek olan yeni projeler ile ilgili bilgi verdi. Muğla Vali yardımcısı Mehmet Fikret Çavuş, Datça Kaymakamı Mesut Çoban, Datça Belediye Başkanı Gürsel Uçar, Marmaris Müze Müdürü Şehime Atabey etkinliği izlediler. Önümüzdeki günlerde çalışmaların başlayacağı Knidos Ege ( Trireme ) Limanı ve Liman ( Boulakrates ) Çeşmesi Kültür Turizmine Kazandırma Projesi Güney Ege Kalkınma Ajansı’nın mali desteği ile Datça Kaymakamlığı ve Marmaris Müze Müdürlüğü’nce yürütülecek.
Etkinliğin açış konuşmasını yapan Datça Kaymakamı Mesut Çoban ” Değerli meslek büyüğüm sayın vali yardımcımız, değerli başkanım, kıymetli hocalarımız, kıymetli mesai arkadaşlarım, değerli basın mensupları, birazdan hocalarımızdan projelendirilen çalışmalar hakkında detaylı bilgiler alacağız ben sadece hoş geldiniz demek için buradayım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum, hocalarımızla, kültür bakanlığımızla, kalkınma ajansımızla birlikte bu çalışmaları başarılı bir şekilde yürüteceğimize inanıyorum. Hepinize katılımlarınızdan dolayı teşekkür ediyorum.” dedi.
Daha sonra Bilgi vermek üzere Knidos Kazı ve araştırmaları Başkanı Ertekin Mustafa Doksanaltı kürsüye geldi. Ertekin M. Doksanaltı yeni proje ile ilgili bilgi vermeden önce daha önceki proje ve çalışmalar hakkında geniş bir bilgi verdi. ” Bugün oldukça anlamlı bir günde bir araya geldik. Bugünkü senelerdir emek verdiğimiz, sevdiğimiz kendimizden bir şeyler bulduğumuz Knidos’la ilgili gerçekleştirmeye çalıştığımız kalkınma ajansı tarafından desteklenmeye layık görülmüş bir projenin tanıtımı için bir araya geldik. Bu projenin gerçekleşmesinde özveriyle çalışan Datça Kaymakamlığı’na, Datça Belediyesi’ne, Marmaris Müze Müdürlüğü’ne, Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü’ne teşekkür etmek istiyorum Bu çalışmanın başlamasında ve devamlılığında en önemli pay Güney Ege Kalkınma Ajansı. Daha önce Knidos tiyatrosu’nun restorasyonunda dört sene önce çalışmaya başlamıştık. Bu projeden cesaret alarak ikinci projemizi de yaşama geçirmek için harekete geçtik, proje Datça Kaymakamlığı tarafından destek buldu. Projenin sahibi ve yürütücüsü Datça Kaymakamlığı ve Kültür Varlıkları ve müzeler Müdürlüğü adına Marmaris Müze Müdürlüğü Başkanlığında sürdürülmekte. Bu proje tamamlanarak kıymete değer bir bütçe ile çalışma aşamasına geçiyoruz. Knidos Güneybatı Ege’nin en uç noktasında güzide antik kentlerimizden bir tanesi. Sanatta, kültürde, bilimde ön planda olmuş bir antik kent, bu ününü de günümüze kadar koruyabilmiştir. Afroditesi, şarap ürünleri, zeytin yağı, birçok bilim adamının yanısıra Knidos’u önemli kılan iki limanı olması. Biri büyük ticari amaçlı kullanılmış, diğer, küçük askeri amaçla kullanılmış. Trireme limanı olarak ifade etiiğimiz, projede adı geçen bu küçük limandır. trireme anlam olarak antik dönemde üç sıra kürekten oluşan askeri gemilerdir. Limanı biz küçük liman olarak isimlendiriyoruz.
Knidos’ta çalışmaya başladığımız günden itibaren çeşitli projeler yaptık, bunlar; Kazı ve çevre düzenleme çalışmaları, hala devam etmekte, her geçen sene bir taş koyarak faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Diğer devam eden proje Knidos Küçük tiyatro restorasyonu projesi. Güney ege Kalkınma ajansının desteğiyle sürdürülen proje hala devam etmekte, önümüzdeki 5 yıl içerisinde tamamlanacak. Bir diğer kuruldan onaylanmış projemiz Liman Caddesi Heroon projesi, yeni bir proje iki yıl önce açığa çıkardığımız bir mezar anıtı, bürokratik aşamayı tamamladık, bütçe konusunda küçük bir sıkıntımız var, bunu aşarsak en kısa zamanda çalışmaya başlayacağız.
Knidos konumundan dolayı denize açık olması, saldırıya açık olması, yapılan kazılardaki kazı anlayışından dolayı şanssız bir kent. 1800 lü yıllarda İngilizler kendi müzelerini zenginleştirme amaçlı eser bulmaya yönelik kazılar yaptı, Amerikalı arkeologlar da aynı tarzda çalıştılar. Bunun sonucu birçok oyuk oluşmuş, çıkardııkları döküntüleri küçük limana dökmüşlerdir. Biz buraları temizleyerek, restorasyon çalışmaları yaparak Knidos’u görsel anlamda daha algılanabilir bir hale getireceğiz . Eserlerin korunup, gelecek kuşaklara aktarılmasına yönelik çalışmalar yapıyoruz. ” diyen Ertekin M. Doksanaltı kente girişteki Küçük Tiyatro restorasyonu ile ilgili bilgiler verdi. Konuşmasının devamında hocamız;
” Büyük liman hala kullanılabilir durumda ziyaretçilerin birçoğu Knidos’a deniz yoluyla gelmekte ve büyük limanda tekneler demirlemekte. Küçük limana baktığımızda amerikalıların kazılarda çıkardıkları hafriyatı buraya boşalttıklarından dolayı bugün kullanılamaz durumda.
Projelendirme aşaması 5 yıl sürdü, Güney Ege Kalkınma Ajansı’na Datça kaymakamlığı ile başvurduk ve projemiz kabul edildi. Kolay bir proje olmadığını belirteyim, önceliğimiz limanın bataklığa dönüşen çamurunun arıtılması. Arıtma sonunda sınırların ortaya çıkması duvarların belirtilmesi, ve girişte yer alan iki kulenin en azından belirli bir seviyeye kadar ayağa kaldırılarak limanın girişini tekrar koruyabilecek duruma getirilmeli. Ve limanın temizlenmesi ile birlikte teknelerin limana girişi mümkün hale gelecek. Tabii ki girişler belirli kurallar çerçevesinde, arkeologlarca belirlenen koruma kurallarına göre yaşama geçirilecek. Bu projenin gerçekleşmesi ile birlikte kışın da tekneler Knidos’ta demirleyebilecek, bu şekilde turizme bir katkı sağlanabilir. Bu projede hedeflediğimiz unsurlar kısmen bunlar. Bunları özellikle Datçalılara anlatmak istiyoruz. Projede sabıra ihtiyacımız var ve destek bekliyoruz. antik çeşmeden suyun tekrar akacağını, teknelerin küçük limana girişini hayalimde canlandırabiliyorum. ” dedi.
Liman teknelerin girişine uygun duruma geldikten sonra yüzer iskele ile teknelerin yanaşması sağlanacak. Bu projelerle Kültür Turizminin geliştirilmesi sağlanarak Datça ve Knidos’a yeni bir turizm alanı kazandırılmış olacak.